හොල්මන් කියන්නේ සිව් වෙනි මානයද?

මානයන් කියන්නේ ලංකාවේ අපි තාමත් අධ්‍යාපනයෙන් වත් හරි හැටි අත නොතියපු නමුත් බටහිර රටවල  පොඩි  දරුවාගේ පවා දන්නා දෙයක්. ඒක කියන්න ලජ්ජා වෙන්න වුනත් ඒ තමයි ඇත්ත.

අපි කවුරුත් හොඳින්  දන්නා මානය  තමයි  ත්‍රිමාණ ය. නමුත් මේ කියන්න යන්නේ ත්‍රිමාණය ගැන නෙමෙයි. ත්‍රිමාණ අපිට හුරු පුරුදු නමුහ් විස්තර කරන්න බැරි සිද්ධීන් තේරුම් ගන්න උත්සහ කිරීමක්.

ඒකට අපි මුලින් බලමු ත්‍රිමාණ කියන්නේ මොකක්ද කියලා.

ත්‍රිමාණ කියන්නේ මානයන් තුනක් කියන එකනේ. ඒ කියන්නේ දිග, පළල සහ උස කියන මානයන් තුන. අපිට ඕනෙම දෙයක දිග පළල සහ උස පේන නිසා අපි ත්‍රිමාණ ජීවින්.

පහල පින්තුරයෙන් ඒ බව පැහැදිලි කරගමු,

දැන් අපි බලමු ද්විමාන කියන්නේ මොකක්ද කියලා.

ද්විමාන කියන්නේ දිග සහ පළල කියන මානයන් දෙකට. මේකෙදි උස කියලා මානයක් නෑ.

පහත පින්තුරයෙන් එක පැහැදිලි කරගමු.

දැන් හිතන්න, ද්විමාන ජීවියෙක්ට ත්‍රිමාණ ජීවියෙක් කොහොම පෙනෙයිද?

ද්විමාන ජීවියෙක් කියන්නේ දිග සහ පළල විතරක් තියෙන උස කියල මානයක් ගැන අහලවත් නැති දන්නෙවත් නැති පැතලි ජීවියෙක්.

නමුත් ත්‍රිමාණ ජීවියෙක් කියන්නේ දිග, පළල සහ උස කියන මානයක් තුනම තියෙන ජීවියෙක්.

ද්විමාන ජීවියා පැතලි නිසා අපි මෙතැන් ඉඳන් ද්විමාන ජීවින්ව හඳුන්වමු පැතලි වාසීන් කියලා.

දැන් පැතලි වාසියෙක්ට කොහොමද ලෝකේ පෙනෙන්නේ කියලා අපි මුලින් තේරුම් අරන් ඉන්න ඕනේ.

උඩ තියෙන්නේ නිකන් ඇඳුනු ඉරක් නෙමෙයි. ඒ පැතලි වාසියෙක්ට ලෝකය පෙනෙන හැටි. මොකද පැතලි වැසියා දන්නේ දිග සහ පළල විතරයි.  උස කියල දෙයක් දන්නේ නැති නිසා ඔහුට පෙන්නේ පැතලි දෘෂ්ටියක් විතරයි.

දැන් අපි බලමු පැතලි වාසියෙක්ට තවත් පැතලි වැසියෙක් පෙන්නේ කොහොමද කියලා.

මේක ටිකක් තේරුම් ගන්න අමාරු නිසා අපි අපිට පුරුදු ත්‍රිමාණ දෘෂ්ටියෙන් බලමු.

මෙතන ඉන්නවා පැතලි වැසියන් 3 දෙනෙක්. දෙන්නෙක් ඉන්නේ ඔවුන්ගේ ගෙවල් ඇතුලේ. එක්කෙනෙක් ඉන්නවා ගෙයක් නැතුව එළියේ. අපිට ඔවුන්ව පෙනුනට ඔවුන්ට ඔවුන් එකිනෙකාව පෙන්නේ නෑ. ඇයි?

මොකද ඔවුන් පැතලි වැසියන් නිසා ඔවුන්ට උඩ කියල මානයක් නෑ.

අපේ නිල් පැතලි වැසියා ඉන්න කාමරේ ඇතුල අනිත් දෙන්නටම පෙන්නේ නෑ. කහ පැතලි වැසියා ඉන්න කාමරේ ඇතුල අනිත් දෙන්නටම පෙන්නේ නෑ වගේම කොළ පැතලි වැසියා එළියේ හිටියත් අනිත් දෙන්නටම ඔහුව පේන්නෙත් නෑ.

ඒත් අපිට එයාලව පේනවනේ.

ඔව්. මොකද අපි ත්‍රිමාණ ජීවින් නිසා. පැතලි වැසියන් දන්නේ නෑ උඩ කියල මානයක්. ඉතින් ඔවුන් කාමර ඇතුලේ කාටවත් පෙන්නේ නෑ කියල හිතුවත් ඇත්තටම ත්‍රිමාණ ජීවින් වෙන අපිට ඔවුන්  කරන හැමදේම පේනවා. අපිට හොරාට ඔවුන්ට මුකුත් කරන්න බෑ. නමුත් පැතලි වැසියන් එහෙම මානයක් දන්නේ නැති නිසා ඔවුන් හිතාගෙන ඉන්නවා මේ ලෝකේ තියෙන්නේ මානයන් දෙකයි කියලා.

දැන් හිතන්න ත්‍රිමාණ ජීවියෙක් මේ පැතලි වැසියන් ගෙන් එක්කෙනෙක්ට කතා කරනවා කියලා. අපි හිතමු  නිල් පැතලි වැසියට කතා කරා කියලා.

දැන් නිල් පැතලි වැසිය මුළු කාමරේම බැලුවත් එයාට කවුරුවත් පෙන්නේ නෑ. එයා බලනවා කොහෙන්ද මේ සද්දයක් ආවේ කියලා. ත්‍රිමාණ ජීවියා අයෙත් කතා කරනවා. නිල් පැතලි වැසිය ආයෙත් පුදුමෙන් මුළු කාමරේම සෝදිසි කරලා බැලුවත් කවුරුවත් නෑ. දැන් නිල් පැතලි වැසිය ට හරිම ප්‍රශ්නයක්. මෙයා දැන් බය වෙනවා. කොහෙන්ද මේ සද්දයක් ආවේ කියලා.

එහෙම වෙන්න හේතුව මොකක්ද?

නිල් පැතලි වැසිය උඩ කියන මානයක් දන්නේ නැති නිසා උඩින් එන සද්දය ඇහෙනවා විතරයි. හැබැයි උඩ කියල දෙයක් දන්නේ නැති නිසා සද්දේ එන්නේ කොහෙන්ද හිතාගන්න බෑ. තමන්ගේ කාමරේ වහගෙන ඉන්න පැතලි වැසියාට කාමරෙන් එන මේ සද්දේ හරිම ප්‍රහේලිකාවක්. ඉතින් බය වෙන එක අහන්නත් දෙයක්ද.

දැන් හිතන්නේ, අපි ත්‍රිමාණ ජීවින්. අපිට වඩා තවත් මානයක් හිමි ජීවින් හඳුන්වන්නේ සිව්මාන ජීවින් කියලා. අපි දන්නවා සිව් වෙනි මානයක් තියෙනවා කියලා. හැබැයි අපි දන්නේ නෑ ඒ මොකක්ද කියලා. එක දිග, පළල සහ උස කියන මානයන්ට වඩා  වෙනස් මොකක් හෝ මානයක්.

දැන් හිතන්නේ අපිට සිව් වෙනි මානයේ ඉඳන් කවුරු හරි කතා කරත් අපිට වෙන්නේ අර නිල්  පැතලි වැසියාට සිද්ධ වුනු දේම තමයි. අපි දන්නේ නෑ කොහෙන්ද සද්දේ එන්නේ කියලා. ඉතින් අපි බය වෙනවා. අපිට තේරුම් ගන්න බැරි හැමදේටම බය වෙන එක මිනිස්සුන්ගේ විදිය.

ඉතින් මේ වගේ දේවල් වලට මිනිස්සු හොල්මන් කියලා කියනවා වෙන්නත් පුළුවන්.